Environmental determinism

توسط
بازگشت به واژه‌نامه

«جبرگرایی محیطی» (environmental determinism) یا «جبرگرایی اقلیمی» (climate determinism) یا «جبرگرایی جغرافیایی» (geographical determinism) باوری است که بر اساس آن محیط زیست فیزیکی (physical environment) تعیین کنندهٔ قطعی توسعه‌ٔ اجتماعی انسان‌ها در یک مسیر مشخص و از پیش تعیین شده (توسط قوانین علمی) است. این نگرش در صورت‌های اولیهٔ آن در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم منجر به تبدیل شدن جغرافیا به علم توجیه‌گر برتری نژادی اروپاییان و طبیعی بودن امپریالیسم و استعمارگری گردید. اگر چه این نگرش امروزه تقریباً به کلی طرد شده است، اما رسوبات آن را هنوز می‌توان در بسیاری از نظریه‌های معاصر ردیابی کرد. برخی صورت‌های تحول‌یافته‌‌ این نظریه سعی می‌کنند بدون افتادن به ورطهٔ نژادپرستی و جبرگرایی مکانیکی، رابطه‌ٔ بین تحولات جوامع مختلف انسانی و محیط پیرامون آن‌ها را طی فاصله‌های زمانی بسیار طولانی (چندین ده‌هزار سال یا بیشتر) مطالعه کنند. آثار «جَرِد دایاموند» (Jared Diamond) که یک تاریخ‌نگار محیطی (environmental historian) آمریکایی است در این دسته قرار می‌گیرد. (نگاه کنید به «امکان‌گرایی»)

هدف ما در مجلهٔ یوتوپیا افزایش دانایی عمومی دربارهٔ مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی است. مطالب مجله با عشق انتخاب، ترجمه و منتشر می‌شوند. بهترین و تنها دلگرمی برای ما این است: مطالب ما را بخوانید، درباره‌شان فکر کنید، با ما حرف بزنید! توجه داشته باشید که انتشار مطالب در یوتوپیا به معنای تأییدِ بی‌قید‌ و شرطِ محتوای آن‌ها و یا حمایت از سوابق اجتماعی-سیاسی-فکری به‌وجودآورندگان‌شان نیست.

بانک اطلاعاتی ترجمه یا معادل‌های فارسی اصطلاحات تخصصی انگلیسی