سونامی بی‌سابقه‌‌ای از زباله‌های الکترونیکی جهان را تهدید می‌کند

در مطالب کوتاه/نوشته شده در سال ۲۰۱۵ توسط
به گزارشِ «برنامهٔ محیط زیست سازمان ملل» بیش از ۹۰٪ «پسماندهای الکترونیک» تولید شده در جهان، شامل کامپیوترها و گوشی‌های تلفن همراه، به صورت غیرقانونی تجارت و در کشورهای فقیرتر جهان به صورتی نامناسب دفع می‌شود. ارزش سالیانهٔ این تجارت غیرقانونی حدود ۱۹ میلیارد دلار است. جرمِ این پسماندها بیش از ۴۰ میلیون تن در سال است که پیش‌بینی می‌شود تا ۲۰۱۷ به ۵۰ میلیون تن در سال برسد.

به گزارشِ «برنامهٔ محیط زیست سازمان ملل» یا «یونپ»[۱]UNEP، بیش از ۹۰٪ «پسماندهای الکترونیک» تولید شده در جهان[۲]electronic waste یا e-waste، شامل کامپیوترها و گوشی‌های تلفن همراه، به صورت غیرقانونی تجارت و در کشورهای فقیرتر جهان به صورتی نامناسب دفع می‌شود. ارزش سالیانهٔ این تجارت غیرقانونی حدود ۱۹ میلیارد دلار است. جرمِ این پسماندها بیش از ۴۰ میلیون تن در سال است که پیش‌بینی می‌شود تا ۲۰۱۷ به ۵۰ میلیون تن در سال برسد.

صادرات پسماندهای خطرناک[۳]hazardous waste از اتحادیهٔ اروپا و کشورهای عضو «سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه»[۴]OECD به کشورهای دیگر جهان ممنوع است. با این‌حال بنا به گزارش یونپ این زباله‌ها به روش‌های غیرقانونی از کشورهای ثروتمندتر جهان به مناطق فقیرتر جهان ارسال می‌شوند. پسماندهای خطرناک شامل باتری‌ها معمولاً به غلط به عنوان زباله‌های پلاستیکی و یا مخلوط اوراق فلزی معرفی می‌شوند. در ضمن، لامپ‌های پرتوی کاتدی[۵]cathode ray tube و مونیتور کامپیوترها نیز معمولاً به عنوان اوراق فلزی[۶]metal scrap‌ معرفی می‌شوند.

بزرگ‌ترین واردکنندهٔ این پسماندهای غیرقانونی کشورهایی مانند نیجریه، غنا، چین، پاکستان، هندوستان و ویتنام هستند. این کشورها به هاب‌های تجارت غیرقانونی زباله‌های الکترونیک[۷]illegal e-waste hub‌ جهان تبدیل شده‌اند و بازار جهانی پسماند و بازیابی[۸]recycling به ارزش ۴۱۰ میلیارد دلار را دور می‌زنند.

یونپ دربارهٔ نرخ افزایندهٔ پسماندهای الکترونیک در کنار «پسماندهای شهری»[۹]municipal waste، «پسماندهای غذایی»[۱۰]food waste، «ضایعات شیمیایی»[۱۱]discarded chemical و «سموم شیمیایی ضدآفات گیاهی تقلبی»[۱۲]counterfeit pesticide هشدار می‌دهد. این پسماندها تأثیرهایی ویران‌کننده بر محیط زیست و اقتصاد دارند. در ضمن، دفع نامناسبِ پسماندهای الکترونیکی باعث می‌شود مقادیر زیادی از منابع ارزشمند مانند «فلزات نادر»[۱۳]rare earth metal، مس و طلا از دست برود. انتشار این فلزات در محیط زیست خطری بزرگ برای سلامتی انسان ایجاد می‌کند. یونپ از کشورهای جهان می‌خواهد که قوانین ملی خود را در زمینهٔ تولید، تجارت و دفع پسماندهای الکترونیکی به شدت تقویت کنند و نهایت سعی خود را بکنند تا مواد و فلزات ارزشمندی که در این زباله‌ها وجود دارد به شیوهٔ مناسبی بازیابی شود. به گفتهٔ یک مقام عالی‌رتبهٔ یونپ، جهان در معرض خطر سونامی بی‌سابقه‌ای از زباله‌های الکترونیکی است.

هدف ما در مجلهٔ یوتوپیا افزایش دانایی عمومی دربارهٔ مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی است. مطالب مجله با عشق انتخاب، ترجمه و منتشر می‌شوند. بهترین و تنها دلگرمی برای ما این است: مطالب ما را بخوانید، درباره‌شان فکر کنید، با ما حرف بزنید! توجه داشته باشید که انتشار مطالب در یوتوپیا به معنای تأییدِ بی‌قید‌ و شرطِ محتوای آن‌ها و یا حمایت از سوابق اجتماعی-سیاسی-فکری به‌وجودآورندگان‌شان نیست.


  1. UNEP 

  2. electronic waste یا e-waste 

  3. hazardous waste 

  4. OECD 

  5. cathode ray tube 

  6. metal scrap 

  7. illegal e-waste hub 

  8. recycling 

  9. municipal waste 

  10. food waste 

  11. discarded chemical 

  12. counterfeit pesticide 

  13. rare earth metal 

برو بالا