جانوران و گیاهان نیز دارای خودآگاهی هستند
حیوانات و گیاهان بیش از آنچه قبلاً میپنداشتیم «آگاه» هستند. یافتههای جدید ما را ترغیب میکنند تا رابطهی خود با سایرِ موجوداتِ زنده را تغییر دهیم.
حیوانات و گیاهان بیش از آنچه قبلاً میپنداشتیم «آگاه» هستند. یافتههای جدید ما را ترغیب میکنند تا رابطهی خود با سایرِ موجوداتِ زنده را تغییر دهیم.
تغییرِ اقلیم مجموعهی پیچیدهای از تحولات است که برخی از نقاطِ جهان را خشکتر و گرمتر میکند، اما برخی مناطقِ دیگر را سردتر یا مرطوبتر میکند. تحقیقاتِ مختلفِ اخیر این نظریه که تغییرِ اقلیم منجر به نوساناتِ شدیدِ آب و هوایی میشود را تقویت میکنند: انتشارِ گازهای گلخانهای منجر به گرم شدنِ زمین و تغییرِ عواملِ مهمی که بر آب و هوا تأثر میگذارند میشود. اما چه عواملِ مهمی بر آب و هوا تأثیر میگذارند؟
این مطلب توسطِ یک اقلیمشناس و فعالِ سیاسی و اجتماعی سرشناس به نام یوهان روکاشتروم نوشته شده است. او دربارهی اهمیتِ نامهی تعالیمِ پاپ فرانسیس و ارتباطِ تنگاتنگِ آن با جنبش اجتماعی و علمی «اقدامِ برای اقلیم» (climate action) مینویسد. نزدیک شدنِ دو نهادِ مذهب و علم اتفاقی نادر، اما میمون است؛ چرا که چالشهای اجتماعی و زیستمحیطیِ به وجود آمده در اثرِ توسعهی مدرن آنچنان بزرگ و عمیقند که احتمالاً برای حلِ آنها چارهای جز پایان بخشیدن به شکافِ تاریخی دو نهادِ نیرومندِ مذهب و علمِ مدرن وجود ندارد.
یک هنرمند مفهومی اسکاتلندی به نام کِیتی پَترسون برای خلقِ یکی از آثارِ هنریاش دست به اقدامی غیرمتعارف زده است. او قصد دارد کتابخانهای در آینده درست کند؛ کتابخانهای که کتابهایش از درختهایی که در سال ۲۰۱۴ کاشته شدهاند تولید خواهند شد و متنِ آنها در سالهای آینده نوشته میشود اما تا یک قرنِ دیگر خوانده نخواهد شد. جوهرِ این پروژه «رویاندنِ کتاب» است؛ که با همکاری درختها، مولفها و هنرمندان انجام میشود.
جامعهی پاکستان در آستانهی فاجعهای عظیم قرار دارد: کمبودِ آب، کابوسِ دوردستِ بسیاری از جوامعِ جهان، امروز برای پاکستان یک واقعیت بسیار نزدیک است. از لحاظِ حجمِ کل، پاکستان چهارمین نرخِ مصرفِ آب در جهان را دارد. شدتِ مصرفِ آب، به معنای حجمِ آبی که به ازای یک واحد تولیدِ ناخالصِ ملی مصرف میشود، در پاکستان بالاترین در جهان است؛ به این معنا که هیچ اقتصادی در جهان نیست که به اندازهی اقتصادِ پاکستان به آب وابسته باشد. اما مصرفِ زیادِ آب در پاکستان وقتی به پیشدرآمدی برای فاجعه تبدیل میشود که آنرا در کنارِ منابعِ رو به زوالِ آب در این کشور قرار دهیم: از لحاظِ «تنشِ آب» پاکستان رتبهی سوم در جهان را داراست.
نداشتنِ اشتغالِ مدرن لزوماً به معنای بیکاری نیست، اگرچه تمایلِ جامعهی مدرن به این است که فردِ بدونِ شغل را بیارزش و انگل جلوه دهد. با اینحال میتوان به صورتی مفید و خلاقانه بیشغل بود، به این معنا که از فرصت و وقتِ به دست آمده در اثر خروج از چرخههای مصرفگرایی مدرن برای افزایشِ کیفیتِ معیشت خود و اطرافیانِ خود استفاده کرد. در جوامع مدرن این کارِ سادهای نیست، اما نمونههایی هستند که امکانهایی دیگرگون را به ما نشان میدهند. در این نوشته به دو مثالِ کوتاه اشاره میکنیم.
نتیجهی یک نظرسنجی که توسطِ موسسهی سنجشِ افکارِ عمومی دانشگاهِ مینهسوتای آمریکا انجام شده نشان میدهد که اکثریتِ پاسخدهندهها از اینکه موضوعهای بسیار ساده و بدیهی را به افرادِ احمق حالی کنند خسته شدهاند و به این نتیجه رسیدهاند که در آینده به کلی قیدِ بحث کردن و متقاعد کردن این نوع آدمها را بزنند. (نوشتهی طنزآمیز)
چند روز پیش، دادگاهی در هلند دولت این کشور را موظف کرد که تا سال ٢٠٢٠ میزانِ انتشارِ گازهای گلخانهای در این کشور را دستکم به میزانِ یک چهارم کاهش دهد. حکمِ دادگاه با شکایتِ فعالانِ محیط زیست هلند صادر شده است. استدلالِ اصلیِ آنها این بود که دولت برای محافظت از شهروندان در مقابل آثار تغییراتِ اقلیمی مسئول است. دادگاه این استدلال را قبول کرده و گفته است که دولت برای محافظت از شهروندان و بهبود وضعیت محیط زیست وظیفه دارد و با توجه به شدت و وخامت تغییرات اقلیمی باید اقدامات بیشتری برای کاهش گازهای گلخانهای انجام شود. اما چرا این حکم ارزشی تاریخی دارد و بسیار مهم است؟
بدونِ شک، آلباتروسها در شمارِ شگفتانگیزترین پرندههای جهان هستند. آنها بیشتر عمرِ طولانیشان را در حالِ پرواز سپری میکنند. یک آلباتروس در طولِ عمرش ممکن است چندین میلیون کیلومتر پرواز کند (حدودِ بیست برابر فاصلهی زمین تا ماه!). در این نوشته با خصوصیات بیشتری از این موجودِ شگفتآنگیز آشنا میشویم.
هانس روسلینگ که تسلط ویژهای در ارائهی شیوا و سادهفهم مطالب دارد، دربارهی آوارههای سوریه و سیاستهای اتحادیهی اروپا که پناه جستن به کشورهای اروپایی را دشوار میکند توضیح میدهد. ویدئو دارای زیرنویس فارسی است که میتوانید آنرا از داخل نمایشگر یوتیوب فعال کنید.
نطق خانم «اورسالا لهگوین» (Ursala K. Le Guin) حین دریافت جایزهٔ بنیاد ملی کتاب آمریکا در نوامبر ۲۰۱۴. سخنرانی به زبان انگلیسی است که برای آن زیرنویس فارسی گذاشتهایم. چنانچه زیرنویس فارسی را نمیبینید باید آنرا از داخل نمایشگر یوتیوب فعال کنید.