Anthropocentrism

توسط
بازگشت به واژه‌نامه

انسان‌محوری، انسان‌مرکزی یا انسان‌مداری (Anthropocentrism) نگرشی است که بر اساسِ آن گونه‌ی انسان در مرکزیت یا محوریت گونه‌های جانوری قرار می‌گیرد و به مثابه‌ِ برترین و مهمترین آن‌ها تلقی می‌شود (به این معنا که نسبت به سایر جانوران ارزش و مرتبه‌ی اخلاقی بالاتری دارد). نگاهِ انسان‌محور همچنین به تفسیر و ارزیابی واقعیت منحصراً از زاویه‌ی دیدِ‌ انسان اشاره می‌کند.

انسان‌محوری مفهومی کلیدی در اخلاق زیستی[۱]environmental ethics و فلسفه محیط زیستی[۲]environmental philosophy است. برخی از فیلسوفانِ محیط زیست معتقدند که دیدگاهِ انسان‌محور در ذاتِ خود مشکل‌ساز است چرا که محیطِ زیست را در سطحی پایین‌تر از انسان قرار می‌دهد و عرصه و امکانِ بهره‌برداری از آن‌را بدون محدودیت‌های اخلاقی و فراانسانی فراهم می‌کند. با این‌حال گروهی دیگر از فیلسوفان معتقدند که نگاهِ انسان‌محور لزوماً ضدِ محیط‌ زیست نیست و می‌توان نگرش‌های انسان‌محوری که با محیطِ زیست سازگار باشند تعریف کرد. به هر حال، دیدگاه انسان‌محور، عمیقاً در فرهنگ‌های مدرن بشری و اعمال آگاهانه آنها ریشه دوانیده است به گونه‌ای که صحبت کردن از نگرش‌های اخلاقی و فلسفی غیرانسان‌محور بسیار دشوار است.

هدف ما در مجلهٔ یوتوپیا افزایش دانایی عمومی دربارهٔ مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی است. مطالب مجله با عشق انتخاب، ترجمه و منتشر می‌شوند. بهترین و تنها دلگرمی برای ما این است: مطالب ما را بخوانید، درباره‌شان فکر کنید، با ما حرف بزنید! توجه داشته باشید که انتشار مطالب در یوتوپیا به معنای تأییدِ بی‌قید‌ و شرطِ محتوای آن‌ها و یا حمایت از سوابق اجتماعی-سیاسی-فکری به‌وجودآورندگان‌شان نیست.


  1. environmental ethics 

  2. environmental philosophy 

بانک اطلاعاتی ترجمه یا معادل‌های فارسی اصطلاحات تخصصی انگلیسی