از ۵۰ سال پیش تاکنون تولید «پلاستیک» در جهان به طور مداوم افزایش یافته است. به بیان دقیقتر از ۱۹۵۰ تا ۲۰۱۲ تولید پلاستیک در جهان به طور متوسط هر سال حدود ۹ درصد افزایش داشته و تولید آن در ۲۰۱۳ حدود ۳۰۰ میلیون تن بوده است. ۴٪ نفت تولیدی در جهان برای تولید مواد پلاستیکی به کار گرفته میشود و ۴٪ دیگر در کارخانههای پلاستیکسازی مصرف میشود. این یعنی صنعت پلاستیک عمیقا به منابع فسیلی وابسته است. نکتهی مهم دیگر این است که میانگین رشد تولید پلاستیک در جهان از رشد بازیافت (recycling) آن بیشتر است. این یعنی هر ساله میلیونها تن پلاستیک به صورت زباله به جایگاههای دفن زباله (landfills) فرستاده میشوند یا به صورت ذرات ریز در اقیانوسها پخش میشوند.
یکی از دلایل افزایش مصرف پلاستیک در جهان (به ویژه از ۱۹۷۰ به این سو) این است که پلاستیک به تدریج جایگزین مواد دیگر نظیر شیشه، فلز یا کاغذ شده است. روندی که به خصوص در صنعت بستهبندی مواد غذایی بارز بوده است. علاوه بر این در سالهای اخیر، فشارها برای کاهش وزن اتومبیلها باعث شده است که صنایع اتومبیلسازی به استفاده گسترده از پلاستیک رو بیاورند. امروزه بیش از ۱۰٪ وزن و ۵۰٪ حجم یک اتومبیل معمولی آمریکایی را پلاستیک تشکیل میدهد. ۵۰ سال پیش این میزان ۱۷ برابر کمتر از امروز بود.
حدود یک چهارم پلاستیک جهان در کشور چین تولید میشود. یک پنجم پلاستیک جهان در کشورهای آسیا (به غیر از چین) تولید میشود. اروپا، کشورهای شوروری سابق و آمریکای شمالی نیز در مجموع حود ۴۰٪ پلاستیک جهان را تولید میکنند. (World Watch Institute, 2015)
بهترین راه مقابله با «جنون پلاستیک» به کار بردن استراتژی عمومی زیر است:
- استراتژی ۱، زباله تولید نکنید: سعی کنید تا حد امکان از پلاستیک استفاده نکنید (وقتی میتوانم یک لیوان شیشهای یا سفالی یا فلزی همیشه در کیف یا اداره یا خانه همراهم داشته باشم چرا باید از لیوان یکبار مصرف پلاستیکی استفاده کنم؟!)
- استراتژی ۲، ایجاد زباله را به تاخیر بیاندازید: سعی کنید تا حد امکان از محصولات پلاستیک چندین بار استفاده کنید (مواد پلاستیکی پردوام تهیه کنید. مثلا یک کیسهی خرید پلاستیکی که از الیاف و دوخت محکمی ساخته شده باشد میتواند ماهها یا سالها مورد استفاده قرار بگیرد)
- استراتژی ۳: شانس بازیافت زباله را افزایش دهید: سعی کنید تا حد امکان زبالههای پلاستیکی را تفکیک کنید تا امکان بازیافت آن بیشتر شود.
فهرست مراجع:
World Watch Institute, 2015. Global Plastic Production Rises, Recycling Lags. World Watch Institute.
هدف ما در مجلهٔ یوتوپیا افزایش دانایی عمومی دربارهٔ مشکلات اجتماعی و زیستمحیطی است. مطالب مجله با عشق انتخاب، ترجمه و منتشر میشوند. بهترین و تنها دلگرمی برای ما این است: مطالب ما را بخوانید، دربارهشان فکر کنید، با ما حرف بزنید! توجه داشته باشید که انتشار مطالب در یوتوپیا به معنای تأییدِ بیقید و شرطِ محتوای آنها و یا حمایت از سوابق اجتماعی-سیاسی-فکری بهوجودآورندگانشان نیست.
برخی از ترجمه و ویرایش متنهای منتشر شده در یوتوپیا توسط گروه ترجمه انجام میگیرد.