هنجاری، تجویزی یا دستوری (normative) به معنای استفاده از معیارها یا مدلهای آرمانی با هدف نشان دادنِ شیوهٔ معمول یا صحیح انجام کاری است.
هر رشتهٔ علمی یا فلسفی که در جستجوی یافتن یا تعیین الگوهای بهنجار و درست رفتاری یا اجرایی باشد را میتوان در شمار علوم هنجاری تلقی کرد. به عنوان مثال علوم اخلاق، فلسفهٔ اجتماعی، حقوق یا سیاست معمولاً—کم یا بیش—هنجاری هستند. اما سایر رشتههای علمی نیز میتوانند دارای اجزایی هنجاری باشند. یک تحقیق پزشکی میتواند به صورت آشکار خصوصیت هنجاری داشته باشد. مثلاً علنن با این هدف انجام شود که «کاهش مرگ و میر کودکان امری خوب است، پس ما باید روشهایی بیابیم که نرخ مرگ و میر را کاهش دهد.»
در بسیاری موارد، درونمایهٔ هنجاری تحقیقها پنهان است یا مورد بحث قرار نمیگیرد. در این صورت مسألهٔ بالا ممکن است به این صورت تعریف شود: «نرخ مرگ و میر کودکان چقدر است؟» یا «چطور میتوان نرخ مرگ و میر کودکان را کاهش داد؟» توجه داشته باشید اینکه بخواهیم بدانیم نرخ مرگ و میر کودکان چقدر است—صرف نظر از اینکه کاهش نرخ مرگ و میر را امری مطلوب تلقی کنیم—یک پرسش هنجاری نیست. اما خواه ناخواه همیشه نوعی انگیزهٔ هنجاری وجود دارد. مثلاً حتی اگر خود محققان تحقیقشان را هنجاری تلقی نکنند، سازمانی که بودجهٔ تحقیق آنها را فراهم میکند انگیزهٔ هنجاری دارد.
هنجاری (normative) به معنای دستوری یا تجویزی (prescriptive)، در مقابل آگاهساز یا آموزنده (informative)، توصیفی (descriptive) یا تبیینگر (explanatory یا positive) قرار میگیرد.
هدف ما در مجلهٔ یوتوپیا افزایش دانایی عمومی دربارهٔ مشکلات اجتماعی و زیستمحیطی است. مطالب مجله با عشق انتخاب، ترجمه و منتشر میشوند. بهترین و تنها دلگرمی برای ما این است: مطالب ما را بخوانید، دربارهشان فکر کنید، با ما حرف بزنید! توجه داشته باشید که انتشار مطالب در یوتوپیا به معنای تأییدِ بیقید و شرطِ محتوای آنها و یا حمایت از سوابق اجتماعی-سیاسی-فکری بهوجودآورندگانشان نیست.
من در حوزهٔ مدیریت و مهندسی محیطی تحقیق و تدریس میکنم: چطور میتوان کارآیی سیستمهای شهری و صنعتی را از طریق مطالعهٔ سیستمی، ایجاد پیوندهای موثر بین آنها و مدیریت بهتر پسماندها افزایش داد و ظرفیتها و امکانهای مختلف را ارزیابی نمود؟ در این حوزه سعی میکنم یک عملگرا و ارائهدهندهٔ راهحل باشم. در پسزمینهٔ مطالعاتیام علاقمند به تاریخ، مدرنیت، و شناخت و نقد قطعیتها و اسطورههای معاصر هستم. در این حوزه سعی میکنم ارائهدهندهٔ پرسشهای رادیکال و دشوار باشم. پیش از این، حدود هشت سال در صنایع بینالمللی نفت و گاز در ایران و برخی کشورهای حاشیهٔ خلیجفارس کار کرده بودم.