باتری‌های قلمی و زباله‌های خطرناک

در مطالب کوتاه/نوشته شده در سال ۲۰۱۵ توسط

batteriesپسماند یا زباله از اجزاء مختلفی تشکیل شده است. بخش قابل توجهی از زباله‌هایی که هر روز تولید می‌کنیم به «زباله‌های تر» یا «زباله‌های ارگانیک» یا ضایعات و اضافات مواد غذایی مربوط می‌شود. برخی دیگر اما مربوط به انواع بسته‌بندی و وسایل مصرفی‌ می‌شود. همه‌ی زباله‌ها از نظر خطرات احتمالی‌یی که می‌توانند برای سلامتی انسان و اکوسیستم ایجاد کنند در یک سطح قرار ندارند. بعضی از انواع زباله‌هایی که تولید می‌کنیم سمی یا خطرناک هستند و حدالمقدور نباید به روش‌های معمولی «دور انداخته» شوند.

باتری‌ها در این دسته قرار می‌گیرند. ما در خانه و محل کارمان روز به روز از باتری‌های بیشتری استفاده می‌کنیم. در کشور آمریکا هر سال حدود سه میلیارد عدد باتری (انواع باتری‌های قلمی، ساعتی یا کتابی) فروخته می‌شود که معادل ۳۲ عدد برای هر خانواده یا ۱۰ عدد برای هر نفر است. باتری‌ها حاوی فلزات سنگین مانند جیوه، سرب، کادمیوم، روی و نیکل هستند. حدود ۹۰ درصد جیوه‌ی موجود در زباله‌های خشک شهری مربوط به باتری‌های قلمی است. این میزان برای کادمیوم حدود ۵۰٪ درصد است.

با توجه به این‌که عمر هر باتری‌ دیر یا زود تمام می‌شود (به زباله تبدیل می‌شود)، مصرف روزافزون باتری‌ها خطر بالقوه‌ای برای سلامت انسان‌ها و سایر موجودات زنده است. در صورتی که باتری‌های کهنه به صورت مناسبی دفع نشوند (مثلا چنانچه با زباله‌های دیگر مخلوط شوند)، فلزات سنگینی که در آن‌ها به کار رفته عاقبت در محیط زیست پخش خواهد شد و جمع‌آوری آن‌ها دیگر ممکن نخواهد بود. سوزاندن باتری‌ها هم راه حل مناسبی نیست چون ممکن است منجر به انتشار برخی از این فلزات در هوا شود. بهترین روش مدیریت زباله‌های باتری، بازیافت صنعتی آن‌هاست به این معنا که در محیط‌هایی کنترل شده مواد اولیه‌ی آن‌ها استخراج شود تا بتواند برای سایر مصارف صنعتی مورد استفاده قرار بگیرد.

برای کاهش خطرات باتری می‌توان (۱) از آن‌ها به صورت مناسبی استفاده کرد تا طول عمرشان بیشتر شود، (۲) از باتری‌هایی که قابلیت شارژ مجدد دارند استفاده شود و (۳) باتری‌های خراب یا کهنه را به صورت جداگانه به مراکز مدیریت زباله (غرفه‌های بازیافت) تحویل داد تا بازیافت آن‌ها امکان‌پذیر شود. متاسفانه در اغلب شهرهای ایران سیستم مدیریت زباله‌ی شهری راه‌کار فراگیر و مناسبی برای گردآوری زباله‌های خطرناک مانند باتری در اختیار شهروندان قرار نداده است. این در حالی است که در اغلب کشورهای اروپایی محل‌های ویژه‌ای برای دفع زباله‌های خطرناک نظیر باتری در اختیار شهروندان قرار دارد.

در وب‌گاه «سازمان مدیریت پسماند شهر تهران» [لینک: http://pasmand.tehran.ir] به روش‌های مناسب دفع زباله‌های حاوی باتری اشاره‌ای مختصر شده است و به گفته‌ی مدیر این سازمان [لینک: http://goo.gl/zsr6O9] به زودی امکان تفکیک باتری‌های قلمی کهنه در غرفه‌های بازیافت سراسر شهر تهران به وجود خواهد آمد. اما متاسفانه، بنا به گفته‌ی ایشان باتری‌ها بعد از تفکیک «در شرایطی خاص دفن می‌شوند» که اگر چه اقدام مثبتی است (در مقایسه با وضعیت وحشتناک فعلی که باتری‌ها با سایر زباله‌ها مخلوط می‌شوند) اما در دراز مدت موثر نیست و در عوض راه‌کار «بازیافت» باید مورد توجه جدی قرار بگیرد.

هدف ما در مجلهٔ یوتوپیا افزایش دانایی عمومی دربارهٔ مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی است. مطالب مجله با عشق انتخاب، ترجمه و منتشر می‌شوند. بهترین و تنها دلگرمی برای ما این است: مطالب ما را بخوانید، درباره‌شان فکر کنید، با ما حرف بزنید! توجه داشته باشید که انتشار مطالب در یوتوپیا به معنای تأییدِ بی‌قید‌ و شرطِ محتوای آن‌ها و یا حمایت از سوابق اجتماعی-سیاسی-فکری به‌وجودآورندگان‌شان نیست.

برو بالا