در سال ۲۰۱۳ تولید گوشت در جهان به بیش از ۳۰۸ میلیون تن رسید و بنا به تخمینِ «سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل» (فائو) این میزان در سال ۲۰۱۴ به ۳۱۲ میلیون تن افزایش یافته است. از سال ۱۹۶۱ تاکنون، تولیدِ گوشت در جهان بیش از ۴ برابر شده است. علت اصلی این پدیده، افزایش قدرت خرید، گسترشِ شهرنشینی و تغییر رژیم غذایی افراد در برخی از جوامع بوده است. در مقایسه با سال ۱۸۰۰، تولید گوشت در جهان ۲۵ برابر شده، که حدود ۴ برابر (۳/۶ برابر) بیشتر از رشد جمعیت در این دوره بوده است [به عبارت دیگر، طی دو قرن گذشته جمعیت جهان حدود ۴ برابر آهسته‌تر از مصرف جهانی گوشت افزایش یافته است].
بزرگ‌ترین تولید کننده‌‌ی گوشت در جهان کشور چین است: بیش از ۲۸٪ گوشت مصرفی جهان در این کشور تولید می‌شود. به دنبال آن اتحادیه‌ی اروپا، آمریکا و برزیل قرار دارند که با احتساب چین بیش از دو سوم (۶۷٪) گوشت جهان را تولید می‌کنند. کشورهای دیگر سهم به مراتب کمتری دارند اما در میان آن‌ها روسیه، هند، مکزیک، آرژانتین، کانادا و استرالیا در شمار تولید کنندگان اصلی هستند. بزرگ‌ترین صادرکننده‌های گوشت در جهان آمریکا و برزیل هستند که در مجموع ۴۵٪ تجارت گوشت جهان را کنترل می‌کنند. اتحادیه‌ی اروپا، استرالیا، چین، هند و کانادا هم صادرکننده‌های عمده‌ی بعدی هستند.
اما داستان فقط به کشورها ختم نمی‌شود. بهتر است نگاهی هم بیاندازیم به شرکت‌های تولیدکننده‌ی گوشت در جهان. دفاتر مرکزی ده شرکت بزرگ فعال در عرصه‌ی تولید و توزیع گوشت در شش کشور جهان واقع است: جِی.بی.اِس (JBS) در برزیل، غذای تایْسون (Tyson Food) در آمریکا، کارگیل (Cargill) در آمریکا، بی.آر.اِف (BRF) در برزیل، ویون (Vion) در هلند، بسته‌بندی گوشت نیپون (Nippon Meat) در ژاپن، غذاهای سْمیت‌فیلدز (Smithfields Foods) در آمریکا که توسط یک شرکت سرمایه‌گذاری چینی در سال ۲۰۱۳ خریداری شد، مارفریگ (Marfrig) در بزریل، کراون دانمارک (Crown AmbA) در دانمارک و غذاهای هورمل (Hormel Foods) در آمریکا.
مصرف سرانه‌ی گوشت در جهان به طور میانگین حدود ۴۳ کیلوگرم در سال بود (آمار ۲۰۱۳). مردم کشورهای صنعتی (سرانه‌ی مصرف ۷۶ کیلوگرم گوشت در سال) بیشتر از مردم کشورهای در حال توسعه (۳۴ کیلوگرم گوشت در سال) گوشت مصرف می‌کنند. در میان کشورهای ثروتمند، ژاپن کمترین مصرف را دارد و نزدیک به میانگین جهانی است. از نظر سرانه‌ی مصرف گوشت، مردم هند و بنگلادش در شمار کم‌مصرف‌ترین‌ها در جهان هستند. یک چینی به طور میانگین ۱۴ برابر یک هندی گوشت مصرف می‌کند و یک شهروند آفریقای جنوبی ۶ برابر یک نیجریایی.
خوک و ماکیان (pork and poultry) حدود ۷۲٪ کلِ گوشت تولیدی جهان را تشکیل می‌دهند که به مراتب بیشتر از انواع گوشت‌های گاوی (bovine meat) و گوسفندی (ovine meat) است. بیش از ۴۸٪ گوشت خوک جهان در کشور چین تولید می‌شود. دو کشور استرالیا و نیوزلند حدود ۸۴٪ صادرات گوشت گوسفند در جهان را تامین می‌کنند.
صنعت دام و طیور مشخصات بارزی دارد که به صورت ویژه باید به آن‌ها توجه کرد:
- پرورش صنعتی دام و طیور به آب زیادی احتیاج دارد.
- معمولا برای تولید خوراک دام و طیور (feed) از غلات باارزشی مثل ذرت یا سویا استفاده می‌شود.
- به منظور گسترش چراگاه‌های دام و طیور، مناطق جنگلی تخریب می‌شوند.
- حیوانات معمولاً در محیط‌های بسته و فضاهای محدود و در وضعیتی فشرده و نامناسب نگهداری می‌شوند.
- به جای استفاده از کودهای طبیعی (کودهای حیوانی)، از کودهای نیتروژنه‌ی مصنوعی (شیمیایی) استفاده می‌شود.
- برای افزایش سرعت رشد حیوانات و کاهش احتمال شیوع بیماری، دُز بالایی از مواد آنتی‌بیوتیک به حیوانات تزریق می‌شود.
در سال ۲۰۱۱ در کشور آمریکا، بیش از ۱۳۰۰۰ تن آنتی‌بیوتیک به حیوانات (دام و طیور) تزریق شد (این مقدار را با ۳۵۰۰ تن آنتی‌بیوتیکی که در همان سال در آمریکا برای معالجه‌ی بیماران انسانی استفاده شد مقایسه کنید). این میزان در اروپا حدود ۸۵۰۰ تن بود. اما این رقم‌ها در مقایسه با بیش از ۱۰۰۰۰۰ (صد هزار تن) آنتی‌بیوتیک تزریقی به حیوانات در چین رنگ می‌بازد.
تولید دام و طیور به زمین زیادی احتیاج دارد. نزدیک ۷۰٪ زمین‌های کشاورزی کره‌ی زمین به عنوان چراگاه دام و طیور مورد استفاده قرار می‌گیرد و ۱۰٪ درصد دیگر این زمین‌ها برای تولید غلاتی که توسط آن‌ها مصرف می‌شود. یعنی روی هم رفته، ۸۰٪ زمین‌های کشاورزی زمین در اختصاص تولید دام و طیور است. در مقایسه با مرغ و خوک، تولید گوشت گاو به مراتب به منابع بیشتری نیاز دارد: برای تولید مقدار مشابهی پروتئین، گوشت گاو به بیش از ۳ الی ۵ برابر زمین احتیاج دارد. حدود سه پنجم (۶۰٪) زمین‌های زراعی جهان اختصاص به تولید گوشت گاو دارند، در حالی که گوشت گاو کمتر از ۵٪ پروتئین مصرفی جهان و کمتر از ۲٪ کالری مصرفی جهان را تأمین می‌کند.
خوراندن غلّات به دام و طیور، نرخ باروری و رشد آن‌ها را افزایش می‌دهد. اما این مسأله به وضوح رقابتی بین «انسان و دام‌ها» ایجاد می‌کند [چه کسی باید غلّه را مصرف کند؟]. سالیانه در جهان، نزدیک ۸۰۰ میلیون تن گندم، چاودار (rye)، جو دوسر (oat) و ذرت به دام و طیور خورانده می‌شود. این میزان در حدود ۴۰٪ تولید جهانی این غلات است که همراه با بیش از ۲۵۰ میلیون تن دانه‌ی سویا و سایر دانه‌های روغنی به مصرف دام و طیور می‌رسد.
تولید گوشت همچنین به مقادیر زیادی آب احتیاج دارد. حدود ۷۰٪ آب آشامیدنی قابل دسترس جهان صرف کشاورزی می‌شود. یک سوم این مقدار، یعنی بیش از ۲۰٪ کل آب مصرفی در جهان، صرف تولید غلّه‌‌هایی که به مصرف دام و طیور می‌رسند می‌شود. با اختلاف زیاد نسبت به سایر انواع گوشت‌ها، تولید گوشت گاو بیشترین آب را مصرف می‌کند. برای تولید یک کیلوگرم گوشت گاو، به بیش از ۱۵۰۰۰ لیتر (حدود ۱۵ تن) آب نیاز است [مقایسه شود با سایر غذاهای اصلی مانند برنج: ۳۴۰۰ لیتر، تخم مرغ: ۳۳۰۰ لیتر، شیر: ۱۰۰۰ لیتر، سیب زمینی: ۲۵۵ لیتر].
با اتخاذ روش‌های جایگزین و مناسب‌تر، می‌توان تاثیرات نامطلوب تولید صنعتی دام و طیور را بر محیط زیست و سلامت انسان‌ها کاهش داد. به عنوان مثال استفاده از انواع علف (grasses) و گیاهان مختلف به جای غلّه به عنوان خوراک دام و طیور، استفاده از کودهای طبیعی به جای کودهای شیمیایی و پایان تولید «کارخانه‌ای» گوشت. اما آن‌چه تاثیر اساسی ایجاد می‌کند تغییر شیوهی تغذیه‌ی شهروندان است. کاهش مصرف گوشت و تغییر نوع گوشت مصرفی، از فشاری که شیوهی زندگی ما بر محیط طبیعی وارد می‌کند خواهد کاست.[۱]Michael Renner, 2014. Peak Meat Production Strains Land and Water Resources. World Watch Institute.
این مطلب (نه چندان کوتاه) را با نقل قولی طنز‌آمیز از «جورج برنارد شاو» (George Bernard Shaw) خاتمه می‌دهیم:[۲]The average age (longevity) of a meat eater is 63. I am on the verge of 85 and still work as hard as ever. I have lived quite long enough and am trying to die; but I simply cannot do it. A single beef-steak would finish me; but I cannot bring myself to swallow it. I am oppressed with a dread of living forever. That is the only disadvantage of vegetarianism. —George Bernard Shaw (1856–۱۹۵۰)
میانگین عُمر یک گوشت‌خوار ۶۳ سال است. من ۸۵ ساله هستم و هنوز مثل قبل سرحال و پرکارم. من فکر می‌کنم به اندازه‌ی کافی عمر کرده‌ام و سعی می‌کنم که بمیرم، اما نمی‌شود. بی‌شک، یک وعده اِستیک گوشت کارم را خواهد ساخت، اما هر کار می‌کنم از گلویم پایین نمی‌رود. وحشتِ زندگی جاودانه مرا آزار می‌دهد. این تنها نکته‌ی منفی گیاه‌خوار بودن است.
— جورج برنارد شاو
هدف ما در مجلهٔ یوتوپیا افزایش دانایی عمومی دربارهٔ مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی است. مطالب مجله با عشق انتخاب، ترجمه و منتشر می‌شوند. بهترین و تنها دلگرمی برای ما این است: مطالب ما را بخوانید، درباره‌شان فکر کنید، با ما حرف بزنید! توجه داشته باشید که انتشار مطالب در یوتوپیا به معنای تأییدِ بی‌قید و شرطِ محتوای آن‌ها و یا حمایت از سوابق اجتماعی-سیاسی-فکری به‌وجودآورندگان‌شان نیست.
برخی از ترجمه و ویرایش متن‌های منتشر شده در یوتوپیا توسط گروه ترجمه انجام می‌گیرد.
Michael Renner, 2014. Peak Meat Production Strains Land and Water Resources. World Watch Institute. ↩
The average age (longevity) of a meat eater is 63. I am on the verge of 85 and still work as hard as ever. I have lived quite long enough and am trying to die; but I simply cannot do it. A single beef-steak would finish me; but I cannot bring myself to swallow it. I am oppressed with a dread of living forever. That is the only disadvantage of vegetarianism.
—George Bernard Shaw (1856–۱۹۵۰) ↩
