ساکنانِ گالداکو[۲]Galdakao که یک شهرِ کوچکِ باسک‌زبان در اسپانیاست برایِ مبارزه با پدیده‌ی تلفاتِ غذا (food waste) دست به اقدامی خلاقانه زده‌اند. آن‌ها یک یخچال خانگی در یکی از خیابان‌های اصلیِ شهر قرار داده‌اند. افراد می‌توانند غذاهای اضافه‌شان را در این یخچال قرار دهند، یا در صورتِ تمایل از غذاهای موجود در آن بخورند. مجریانِ این ایده نامِ آن‌را «یخچالِ همبستگی» (Solidarity Fridge) گذاشته‌اند. به گفته‌ی آن‌ها هدفِ این یخچال فقط غذا دادن به افرادِ بی‌خانمان یا بی‌بضاعت نیست، بلکه هدفِ اصلیِ آن ترویجِ فرهنگِ «دور نریختن» غذا است. «مهم نیست چه کسی این غذاها را می‌خورد، مهم این است که ما باید با تلف شدنِ غذا مبارزه کنیم.» به عبارتِ دیگر، جایِ غذا در سطلِ زباله نیست.
یخچالِ همبستگی به یک اندازه در دسترسِ همگان قرار دارد و مخاطبِ خود را بسته به سن، جنسیت، سطحِ درآمد یا میزانِ تحصیلات گزینش نمی‌کند. این یخچال در واقع به بخشی از منابعِ مشترکِ (commons) شهر تبدیل شده است.
نظیرِ این ایده را در برخی نقاطِ دیگر اروپا، به ویژه کشورِ آلمان نیز می‌توانیم ببینیم. به عنوانِ مثال یخچالِ مشابهی که «یخچالِ تقسیمِ غذا» (food sharing refrigerator) نام گرفته در یکی از محله‌های برلین شهرتی به هم زده است. در مجموع بیش از ۱۰۰ محلِ تقسیمِ غذا در آلمان وجود دارد که نیمی از آن‌ها یخچال و باقی صرفاً قفسه‌هایی برای به اشتراک گذاشتن غذا هستند.
اما این نوع یخچال‌‌ها فقط یکی از نوآوری‌های شهروندی آلمانی‌ها برای جلوگیری از اسرافِ غذا هستند. آن‌ها بخشی از شبکه‌ی بزرگ‌تری به نام شبکه‌ی «تقسیمِ غذا» هستند که طرح‌های «به اشتراک‌گذاری غذا» (food sharing) را در سراسرِ آلمان ترویج می‌کند. افراد از طریقِ وب‌گاهِ آن می‌توانند موادِ غذایی اضافه یا موردِ نیاز خود را با هم تبادل کنند. از بهارِ ۲۰۱۳ تا امروز، این طرح موفق شده بیش از ده هزار شهروند و هزار مزرعه‌دار داوطلب را به خود جذب کند و حدودِ ۳۰۰ نماینده، فعالیت‌های آن‌را در شهرها و ایالت‌های مختلفِ آلمان هماهنگ می‌کنند. این در حالی است که در کلِ این سازمان فقط یک کارمندِ تمام وقت وجود دارد. بنیان‌گذارِ این وب‌گاهِ اینترنتی یک روزنامه‌نگار و فیلم‌سازِ آلمانی به نامِ والنتین تورن[۳]Valentin Thurn است. فیلمِ مستند او به نام «طعمِ زباله» (Taste of Waste) محصولِ ۲۰۱۰، مخاطبانِ زیادی را به خود جذب کرد و به نهضتِ نوپای مبارزه با اتلافِ غذا جانی دوچندان بخشید. او می‌گوید: «من یک فیلم‌سازم. همکارانم به من گفتند مردم همه چیز را در اینترنت به اشتراک می‌گذارند. چرا از آن برای به اشتراک گذاشتنِ غذا استفاده نکنیم؟». برایِ ایمنی بیشتر، آن‌ها چند قانونِ ساده وضع کرده‌اند. مواد غذایی دارای تاریخِ مصرف مثلِ گوشتِ تازه یا ماهی: خیر؛ غذای آماده: بله؛ سالادی که تمامِ روز زیرِ آفتاب بوده: خیر. خلاصه این‌که مردم باید غذایی را به اشتراک بگذارند که برای خودشان قابل خوردن می‌دانند.
مردم همه چیز را در اینترنت به اشتراک می‌گذارند. چرا از آن برای به اشتراک گذاشتنِ غذا استفاده نکنیم؟
یک جوانِ ۳۱ ساله به نامِ رالف فِلمِر[۴]Raphael Fellmer گروهِ دیگری به نامِ محافظانِ غذا ایجاد کرده است. او از میزانِ تلفاتِ موادِ غذایی چنان ناراحت شده بود که تصمیم گرفت خریدِ خوار و بار از فروشگاه‌ها را به کلی متوقف کند. گروهِ او به صورتِ مستقیم با کشاورزانِ ارگانیک (organic farmer)، نانوایی‌ها و فروشگاه‌ها همکاری می‌کند. آن‌ها سبزی‌جات یا محصولاتی که به خاطرِ شکلِ ظاهری یا لکه‌دار بودن قابلِ عرضه در بازار نیستند را از مزرعه‌دارها دریافت می‌کنند و بین خود یا هم‌محله‌ای‌ها تقسیم می‌کنند. حدودِ ده هزار «مراقبِ غذا» (food saver) در کشورهای آلمان، اتریش و سوئیس به این گروه پیوسته‌اند. مدتی است که آن‌ها به شبکه‌ی تقسیمِ غذا ملحق شده‌اند و سازمانِ بزرگ‌تری ایجاد کرده‌اند.
هدف ما در مجلهٔ یوتوپیا افزایش دانایی عمومی دربارهٔ مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی است. مطالب مجله با عشق انتخاب، ترجمه و منتشر می‌شوند. بهترین و تنها دلگرمی برای ما این است: مطالب ما را بخوانید، درباره‌شان فکر کنید، با ما حرف بزنید! توجه داشته باشید که انتشار مطالب در یوتوپیا به معنای تأییدِ بی‌قید و شرطِ محتوای آن‌ها و یا حمایت از سوابق اجتماعی-سیاسی-فکری به‌وجودآورندگان‌شان نیست.
برخی از ترجمه و ویرایش متن‌های منتشر شده در یوتوپیا توسط گروه ترجمه انجام می‌گیرد.
