تولید صنعتی غذا به مسابقهای برای افزایش کارایی[۲]efficiency تبدیل شده است. در این میان اما مسابقهٔ تولید انواع گوشت در دامداریهای عظیم صنعتی[۳]intensive animal farming و «مراکز تولید گوشت پرواری»[۴]feedlot به وضعیتی دیوانهوار رسیده است. هزاران حیوان در محوطهای کوچک نگهداری میشوند تا پروار شده و موعد کشتارِ آنها سر برسد. منتقدان روشهای صنعتی دامداری گاه آنرا از لحاظ اخلاقی زیر سوال میبرند، اما جنبههای زیستمحیطی و بهداشتی (شیوع بیماری) آنرا نیز نمیتوان نادیده گرفت.
مایکل پولان[۵]Michael Pollan در کتاب خود به نام «معضل جانور همهچیزخوار»[۶]The Omnivore’s Dilemma مراکز عظیم تولید دام را «شهرهای پیش-مدرن و مملو از کثافت و بوی گند» توصیف میکند؛ «شهرهایی که فاضلابهای سرباز، جادههای خاکی، و هوایی خفه کننده و غبارآلود» از مشخصات بارز آنهاست. در کشور آمریکا حدود ۱۵۵۰۰ دامداری عظیم صنعتی وجود دارد که به آنها «عملیات فشردهٔ تغذیهٔ دام»[۷]Concentrated Animal Feeding Operation میگویند. بیش از ۹۹٪ دامهای پرورشی در آمریکا در «مراکز تولید گوشت پرواری»[۸]feedlot تولید میشوند.
طی سالهای اخیر، میشکا ههنر[۹]Mishka Henner هنرمند و عکاس بریتانیایی اقدام به گردآوری عکسهای ماهوارهای از این دامداریهای عظیم کرده است. هدف او آشکار کردن پدیدهای شوم است که اغلب از چشم عموم پنهان مانده است. او ابتدا پروژهاش را با هدف عکسبرداری از میدانهای نفتی آغاز کرد. اما وقتی با عکسهای ماهوارهای دامداریهای بزرگ مواجه شد حیرت زده شد. به گفتهٔ او مراکز تولید گوشت پرواری نمونههای بینظیری هستند که به ما نشان میدهند صنعت تولید غذا تا چه حد انتزاعی و عجیب شده است: سیستمی کارآمد برای حداکثر بهرهوری[۱۰]yield از حیوانات. به گفتهٔ او «این دنیایی است که در آن زندگی میکنیم. ما میخواهیم از هر چیزی حداکثر ممکن را بیرون بکشیم. فرقی نمیکند در کدام کسب و کار مشغول باشیم».
هدف این دامداریها تولید حداکثر گوشت با صرف حداقل هزینه است[آ]البته صرفهجویی در هزینه معمولاً به معنای ایجاد هزینهٔ جانبی و صادرکردن هزینه به جای دیگری است. در این مورد به تفصیل در این نوشته توضیح دادهایم.. به همین دلیل، گاوها ترکیبی از ذرت ارزان، پروتئین و مکملهای چربی (که اغلب از سایر گاوها تولید میشود) و داروهایی که آنها را به شیوهای سریع و کارآمد پروار میکند مصرف میکنند. گاوها به طور طبیعی علف مصرف میکنند، اما تغذیه با علف (در مقایسه با ذرت) منجر به رشد آهستهتر گاو میشود و به اندازهٔ کافی کارآمد نیست. در اواسط قرن بیستم، مدت زمان لازم برای پروار شدن یک گاو حدود چهار تا پنج سال بود. این زمان در گاوداریهای مدرن صنعتی امروز به ۱۲ تا ۱۴ ماه کاهش یافته است.
افزایش پیوسته و تصاعدی مصرف گوشت در جهان باعث شده که سلطهٔ دامداریهای عظیم صنعتی بر صنعت تولید غذا گسترش یابد.
افزایش پیوسته و تصاعدی مصرف گوشت در جهان باعث شده که سلطهٔ دامداریهای عظیم صنعتی بر صنعت تولید غذا گسترش یابد. فضولات هزاران دام که در زمینی کوچک زندگی میکنند حاوی نیتروژن و فسفر است که میتواند به صورت کود ارگانیک برای کشاورزی استفاده شود. اما نیازِ محلی اندک به کودهای ارگانیک و همچنین نسبتهای نامناسب مواد غذایی در فضولات حیوانی باعث میشود که این فضولات در محل دفن شوند. در حوضچههایی عظیم نظیر آنچه در تصاویر میبینید.
همانطور که در این عکسها که توسط میشکا ههنر تهیه شده میبینید، مواد شیمیایی موجود در فضولات دامی به دریاچههای زیبا و رنگارنگی از فاضلاب روباز تبدیل میشوند. این حوضچههای مملو از فضولات دامی به تدریج نشت میکنند و منجر به آلودگی منابع آب زیرزمینی و خاک به نیتروژن، فسفر، مواد آلی، آنتیبیوتیک، سموم ضد آفات گیاهی و مواد بیماریزا میشوند. این پسماندها منجر به آلودگی هوا نیز میشوند. کارگرانی که در این دامداریها کار میکنند و همینطور ساکنان مناطق اطراف بیشتر در معرض آسم، سردرد، تحریک و آزردگی چشمی و حالت تهوع هستند که ظاهراً به انتشار ذرات و گازهای مختلف از این دامداریها مربوط میشود.
مبارزه با این دامداریها کار سادهای نیست. در هفت ایالت آمریکا قانون ممنوعیت پوشش خبری (بدون کسب اجازه از مالکان) از مراکز کشاورزی و دامپروری (Ag-gag) وجود دارد که مانع از عکاسی، فیلمبرداری و ضبط صدا از مزارع و دامداریها میشود. صاحبان این صنایع میگویند این قوانین برای حفاظت از کسب و کار و خانههایشان در مقابل مهاجمان است، اما منتقدان میگویند که این قوانین جلوی کار تحقیقی[۱۱]investigative و افشارگری[۱۲]whistle-blowing را میگیرد. وجود این قوانین باعث شده است که عدهٔ کمی از مردم تصاویر و فیلمهای مراکز عظیم دامپروری را دیده باشند.
هدف ما در مجلهٔ یوتوپیا افزایش دانایی عمومی دربارهٔ مشکلات اجتماعی و زیستمحیطی است. مطالب مجله با عشق انتخاب، ترجمه و منتشر میشوند. بهترین و تنها دلگرمی برای ما این است: مطالب ما را بخوانید، دربارهشان فکر کنید، با ما حرف بزنید! توجه داشته باشید که انتشار مطالب در یوتوپیا به معنای تأییدِ بیقید و شرطِ محتوای آنها و یا حمایت از سوابق اجتماعی-سیاسی-فکری بهوجودآورندگانشان نیست.
برخی از ترجمه و ویرایش متنهای منتشر شده در یوتوپیا توسط گروه ترجمه انجام میگیرد.
آ) البته صرفهجویی در هزینه معمولاً به معنای ایجاد هزینهٔ جانبی و صادرکردن هزینه به جای دیگری است. در این مورد به تفصیل در این نوشته توضیح دادهایم. ↩