Monthly archive

شهریور 1394

ایران و بحرانِ بزرگِ آب (گزارشِ موسسه‌ی منابعِ جهان درباره‌ی وضعیتِ تنشِ آب در کشورهای جهان در سال ۲۰۴۰)

ایران مانندِ‌ اغلبِ کشورهای خاورمیانه با بحرانِ عظیمِ آب رو به رو است، اما بنا به گزارشِ سازمانِ منابعِ جهانی، احتمالاً طیِ سه دهه‌ی آینده این بحران بسیار شدیدتر خواهد شد.

تخیلِ مبهوتِ سرعت

این مطلب ترجمه‌ی یکی از فصل‌های کتابِ «انرژی و عدالت» نوشته‌ی ایوان ایلیچ، فیلسوف و منتقدِ اجتماعیِ اتریشی-آمریکایی است. تزِ اصلیِ او در این کتاب چنین است: صرفِ نظر از این‌که یک جامعه چقدر پیشرفته باشد، مصرفِ بیش از حد انرژی در آن منجر به از بین رفتن سلامتیِ اجتماعی می‌شود. به بیانِ ساده، همان‌طور که مصرفِ بیش از حد غذا بدنِ انسان را بیمار می‌کند، یک جامعه نیز باید میزانِ مصرفِ انرژیِ خود را کنترل کند. ایلیچ برایِ تبیینِ ایده‌اش به سراغ‌ِ صنعتِ حمل و نقل می‌رود.

آن‌چه نمی‌توان با پول خرید

مرزهای اخلاقیِ بازار کجاست؟ آیا می‌توان همه‌ی ارزش‌های جامعه را به معرض فروش گذاشت؟ در این نوشته‌ مایکل سندل فیلسوف و مدرسِ آمریکایی در این‌باره صحبت می‌کند. او کتابی هم به نامِ «آن‌چه پول نمی‌تواند بخرد: مرزهای اخلاقیِ بازار» نوشته است.

حادثه، پسماند و سلاح: انرژی هسته‌ای به ریسک‌هایش نمی‌ارزد

پیرامونِ انرژیِ هسته‌ای حرف‌های مثبت و منفیِ زیادی زده می‌شود، اما گروهِ روزافزونی از کارشناسان معتقدند که ریسک‌ها و هزینه‌های این فن‌آوری (در مقایسه با سایرِ گزینه‌های تجدیدپذیرِ تولید انرژی) بیش از اندازه زیاد است. در این نوشته یکی از کارشناسانِ منتقدِ‌ انرژیِ هسته‌ای ایرادهای وارده به آن‌را جمع‌بندی می‌کند.

واندانا شیوا، سه دهه مبارزه برای محافظت از کشاورزی بومی

واندانا شیوا یکی از اندیشمندان و فعالانِ مدنی تأثیرگذار و خستگی‌ناپذیرِ هندوستان است. تألیفات و فعالیت‌های او در زمینه‌ی حفظِ ذخایر زیستی و ژنتیکی، نگه‌داشتِ بذرهای بومی، ترویجِ کشاورزی ارگانیک و تجارتِ عادلانه شهرتِ جهانی یافته است. در این نوشته‌ی کوتاه با برخی از افکارِ او آشنا می‌شویم.

انتخابِ ما و آینده‌ی مطلوب

به باورِ من آینده‌ی مطلوب به انتخابِ عامدانه‌ی ما بستگی دارد: که زندگیِ فعال را به زندگی مصرفی ترجیح دهیم و شیوه‌ای از زندگی را پرورش دهیم که به ما اجازه‌ی رفتارِ فی‌البداهه و مستقل و در عین حال مرتبط با یکدیگر را می‌دهد، نه آن شیوه‌ای از زندگی که ما را محدود به ساختن یا ویران کردن، تولید یا مصرف کردن می‌کند؛ شیوه‌ای که فقط یک ایستگاه در جاده‌ای است که به آلودگی و تخریبِ محیطِ زیست منتهی می‌شود. آینده‌ی ما به انتخابِ نهادهایی که پشتیبانِ شیوه‌های فعالانه‌ی زندگی باشند بیشتر بستگی دارد تا توسعه‌ی فن‌آوری‌ها و ایدئولوژی‌های جدید. -- ایوان ایلیچ

تولد بدون جراحی: چطور زایمان طبیعی از زنان دریغ شد

این مطلب نوشته‌ی پَت توماس روزنامه‌نگار و نویسنده‌‌ی چندین کتاب در حوزه‌ی بارداری و زایمان است. او معتقد است که «در نظامِ پزشکیِ امروز، حتی در جوامع پیشرفته‌ مانند انگلستان، زنان به مثابه بیمار و نه کسی که به زودی مادر می‌شود معاینه، ارزیابی و درمان می‌شوند؛ بنابراین تعجبی ندارد که از زایمانِ طبیعی وحشت کنند.» او این پرسش را مطرح می‌کند که آیا فرایندِ بارداری و زایمان به کسب‌ و کاری شدیداً پزشکی‌شده تبدیل نشده است؟

محصولات بهداشتی حاوی ریزدانه‌های پلاستیکی را تحریم کنید

استفاده‌ی گسترده از ذراتِ پلاستیکی موسوم به ریزدانه در محصولات آرایشی و بهداشتی نظیرِ خمیردندان یا شامپو خطر بزرگی است که منابع آب و خاک را تهدید می‌کند. در این نوشته‌ی کوتاه با این پدیده‌ی شوم و فراگیر آشنا می‌شویم.

حس حیرت ما را بخشنده‌تر می‌کند

آیا تا به حال در مواجهه با پدیده‌ای باشکوه، پیچیده یا عظیم حیرت کرده‌اید؟ آیا تا به حال در مقابلِ عظمتِ کهکشان‌های دوردست یا پیچیدگیِ صبورانه‌ی یک درختِ کهنسال احساسِ‌ فروتنی و کوچکی کرده‌اید؟ تأثیرِ این احساس در شما چه بوده است؟ آیا شما را بخشنده‌تر و مهربان‌تر کرده یا برعکس؟

آیا تکنیک‌های جذبِ گازکربنیک از جو می‌توانند اقیانوس‌ها را نجات دهند؟

بسیاری از مدافعانِ ادامه‌ی استفاده از سوخت‌های فسیلی این طور استدلال می‌کنند که در آینده خواهیم توانست تکنیک‌هایی برای جذبِ گازکربنیک از جو اختراع کنیم. در نتیجه جای هیچ نگرانی نیست، چرا که مثلاً می‌توان تعدادِ زیادی درخت کاشت، آن‌ها را سوزانید و گازکربنیکِ حاصله را گردآوری و فشرده کرد و در نقطه‌ای دفن نمود. این کار باعث می‌شود که گازکربنیک منتشر شده توسطِ احتراقِ سوخت‌های فسیلی به زمین بازگردد. اما آیا این استدلال درست است؟ آیا می‌توانیم دل به چنین راهِ حل‌هایی ببندیم و همچون گذشته به سوزاندنِ سوخت‌های فسیلی ادامه دهیم؟

برو بالا